آنورکسیا یا بی اشتهایی عصبی با آشفتگی های body image همراه است و فرد علی رغم لاغری آشکار، تصور می کند که به شکل ناراحت کننده ای چاق است.
در واقع آنورکسیا در زبان یونانی به معنای کاهش اشتها می باشد.
در بی اشتهایی عصبی فرد ترس از افزایش وزن دارد در حالی که از نظر ظاهری ممکن است شدیدا کمبود وزن داشته باشد.
افراد مبتلا به انورکسیا می توانند به شکل خطرناکی لاغر شوند.
همه گیرشناسی
-
شایعترین سن شروع 14 تا 18 سالگی
-
شیوع در دختران 0/5 تا 1%
-
شیوع در دختران 10 تا 20 برابر بیشتر از پسران
-
در کشورهای پیشرفته بیشتر
-
در مانکن ها و بالرین ها بیشتر
-
ورزشکاران ورزش هایی که ظاهر و یا وزن آنها مهم است
اشتهایی عصبی معمولاً در حدود زمان بلوغ شروع می شود ، اما در هر زمان ممکن است ایجاد شود.
در اکثر موارد همراه با انورکسیا و بی اشتهایی عصبی ما برخی بیماریها را نیز می توانیم ببینیم از جمله:
- 65% با افسردگی
- 34% با جمعیت هراسی
- 26% با اختلال وسواسی جبری
علت ابتلا به بی اشتهایی عصبی:
-
عوامل زیستی
کاهش سطح و ترشح برخی هورمون ها مانند نور اپی نفرین
-
عوامل ژنتیکی
در دو قلوهای تک تخمکی احتمال بی اشتهایی عصبی بیشتر می باشد.
-
عوامل اجتماعی
بسیاری از عوامل اجتماعی مانند فشارهای اعتقادی و مذهبی و.. باعث افزایش احتمال بروز انورکسیا و از دست دادن اشتها در نوجوانان و جوانانی که در دوره ای زندگی می کنند که حس استقلال دارند، میشود.
-
مردان هم جنسگرا
به دلیل طرز نگاه جامعه به چنین افرادی و همچنین حس و عذابی که ممکن است خود افراد تجربه کنند احتمال آنورکسیا در این افراد بیشتر است.
-
عوامل روانشناختی
قطعا مهمترین عاملی که باعث انورکسیا در افراد میشود، عوامل روانشناختی و روانی می باشد و اصلاح و تغییر این عوامل قطعا نتیجه چشمگیری در بهبود بیماری دارد.
علایم بی اشتهایی عصبی:
کاهش وزن سریع برای هفته ها یا ماه ها
ادامه دادن به رژیم یا محدودیت غذایی حتی با وجود لاغری یا کاهش وزن زیاد
توجه غیرمعمول به غذا ، کالری ، تغذیه یا پخت و پز
ترس شدید از افزایش وزن
عادات یا روالهای غذایی عجیب مثل خوردن مخفیانه
احساس چاقی ، حتی اگر کم وزن باشد
ناتوانی در ارزیابی واقع بینانه وزن بدن
تلاش برای کمال و بسیار خودمختار بودن
اعتبار بی مورد وزن بدن یا شکل آن بر عزت نفس
افسردگی ، اضطراب یا تحریک پذیری
دوره های قاعدگی نامنظم یا حتی از دست رفته در خانم ها
استفاده از ملین ، ادرارآور یا قرصهای رژیمی
ابتلا مکرر به بیماری
پوشیدن لباس گشاد برای پنهان کردن کاهش وزن
ورزش اجباری
احساس بی ارزشی یا ناامیدی
دوری از اجتماع

علائم فیزیکی
کاهش شدید وزن یا عدم افزایش وزن مورد انتظار رشد
خستگی
بیخوابی
سرگیجه یا غش
کبود شدن انگشتان دست
موهایی که نازک می شوند، می شکنند یا می ریزند یا موهای نرم و کرکی که بدن را پوشانده است
یبوست و درد شکم
پوست خشک یا مایل به زرد
عدم تحمل سرما
ریتم های نامنظم قلب
فشار خون پایین
کم آبی بدن
تورم بازوها یا پاها
دندان های فرسوده و پینه روی بند انگشتان ناشی از استفراغ القایی
تشخیص بی اشتهایی عصبی
-
خودداری از حفظ وزن در سطح حداقل وزن طبیعی (کمتر از 85% وزن نرمال)
-
ترس شدید از افزایش وزن یا چاق شدن حتی زمانی که وزن شخص پایین تر از حد طبیعی است
-
اختلال در برداشت شخص از وزن یا شکل بدن خود، تاثیر بی مناسبت وزن یا شکل بدن در ارزیابی فرد از خویشتن یا انکار وخامت وزن پایین فعلی
-
قطع سه دوره پیاپی عادت ماهیانه
در صورت وجود علائم ، پزشک با انجام یک تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی ارزیابی را شروع می کند. اگرچه هیچ تست آزمایشگاهی مخصوصی برای تشخیص بی اشتهایی وجود ندارد ، اما پزشک ممکن است از آزمایشات تشخیصی مختلفی مانند آزمایش خون استفاده کند تا مطمین شود که علت کاهش وزن فرد ، بیماری نیست و نیز از میزان تاثیر این کاهش وزن بر اندام های بدن فرد مطلع شود.
خصوصیات بالینی
-
رفتارهای کاهش وزن در خفا صورت می گیرد
-
علاقه به دستورات آشپزی
-
پنهان کردن غذا در خانه
-
شکلات و شیرینی زیاد در کیف
-
ضعف انطباق جنسی
-
علایم جسمی
درمان بی اشتهایی عصبی
-
بستری در بیمارستان جهت اصلاح وضعیت تغذیه ای در بیماران با کاهش وزن بیشتر از 20% وزن مورد انتظار
-
رواندرمانی
-
دارو درمانی
-
تغذیه
مشاوره تغذیه ای در بی اشتهایی عصبی
تمرکز اصلی درمان آنورکسیا، پشتیبانی از تغذیه و ترمیم وزن است. یک متخصص تغذیه ثبت شده به شما کمک می کند تا برای رسیدن و حفظ وزن سالم، تغذیه سالم داشته باشید. رسیدن به وزن سالم قسمت اصلی روند بهبودی است به طوری که زیست شناسی بدن، از جمله افکار و احساسات مغز، به درستی کار می کند. همچنین می تواند به ایجاد روابط سالم با غذا و ایجاد الگوی غذایی طبیعی کمک کند.
برخی از افراد ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا شرکت در یک برنامه درمانی مسکونی داشته باشند تا مطمئن شوند که به اندازه کافی برای بهبودی غذا می خورند. اگر وضعیت پزشکی کسی به دلیل کاهش وزن و سو تغذیه به میزان قابل توجهی تحت تأثیر قرار گرفته باشد، ممکن است بستری شود.
اهداف اصلی مشاوره تغذیه ای برای بی اشتهایی عبارتند از:
ترمیم و نگهداری وزن
روان درمانی
روان درمانی برای آنورکسیا کمک می کند تا فرد ضمن ایجاد نگرش سالم نسبت به وزن و غذا و مکانیسم های مقابله ای سالم برای عوامل استرس زای زندگی ، الگوهای رفتاری و تفکر خود را تغییر دهد
اشکال رایج روان درمانی که برای درمان آنورکسیا استفاده می شود عبارتند از:
رفتار درمانی شناختی (CBT) دیدگاه ها و نگرش های تحریف شده در مورد وزن ، شکل و ظاهر را نشان می دهد و اصلاح رفتار را تمرین می کند.
رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) تکنیک های CBT به علاوه ذهن آگاهی و سایر استراتژی های مدیریت عاطفی است. این روش درمانی به فرد کمک می کند تا مهارت های جدیدی برای کنترل عوامل محرک منفی و بینش در شناخت عوامل محرک یا موقعیتهایی که ممکن است یک رفتار غیر مفید روی دهد ، ایجاد کند. مهارت های خاص شامل ایجاد ذهن آگاهی ، بهبود روابط از طریق اثر بخشی بین فردی ، مدیریت احساسات و تحمل استرس است.
پذیرش و تعهد درمانی به فرد کمک می کند تا افکار و احساسات خود را در آغوش بگیرد ، نه اینکه با آنها بجنگد یا احساس بدی نسبت به آنها داشته باشد.
درمان شناختی درمانی به افراد کمک می کند تا با انجام تمرینات ذهنی استراتژی های شناختی را توسعه داده و مهارت های تفکر خود را بهبود بخشند.
درمان مبتنی بر خانواده (FBT) که به آن روش مودسلی نیز گفته می شود، شامل تغذیه مجدد مبتنی بر خانواده است که به این معنی است که والدین کودک یا نوجوان یا خانواده آنها را متعهد دریافت مواد غذایی مناسب توسط فرد مبتلا به آنورکسیا می کند. این یکی از روش های مبتنی بر شواهد برای بازگرداندن فیزیولوژیکی سلامتی به فردی با بی اشتهایی عصبی است که کمتر از 18 سال دارد.
روان درمانی بین فردی به شخص کمک می کند تا یک منطقه مشکل بین فردی را حل کند. بهبود روابط و ارتباطات و حل مشکلات شناسایی شده باعث کاهش علائم اختلال خوردن می شود
درمان روان پویایی شامل بررسی ریشه های بی اشتهایی عصبی، نیازها و مسائل اساسی بیمار، به عنوان کلید بهبودی است.