رژیم غذایی سالم برای مدیریت دیابت نوع یک مهم است. دیابت نوع یک یکی از شایع ترین بیماریهای دنیا محسوب میشود و تغذیه در دیابت نوع یک در کنترل آن نقش مهمی دارد.
دیابت نوع یک چیست؟
گر دیابت نوع 1 دارید، پانکراس شما انسولین نمیسازد یا انسولین بسیار کمی تولید میکند. انسولین به قند خون کمک می کند تا برای استفاده به عنوان انرژی وارد سلول های بدن شما شود. بدون انسولین، قند خون نمی تواند وارد سلول ها شود و در جریان خون تجمع می یابد. قند خون بالا برای بدن مضر است و بسیاری از علائم و عوارض دیابت را ایجاد می کند.
دیابت نوع یک زمانی دیابت وابسته به انسولین یا دیابت نوجوانان نامیده می شد. معمولا در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان ایجاد می شود، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد.
شیوع دیابت نوع یک
دیابت نوع 1 کمتر از نوع 2 شایع است – حدود 5 تا 10 درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع 1 دارند. در حال حاضر، هیچ کس نمی داند چگونه از دیابت نوع 1 جلوگیری کند، اما می توان آن را با موفقیت درمان کرد:
پیروی از توصیه های پزشک برای داشتن یک سبک زندگی سالم.
کنترل قند خون
انجام معاینات منظم سلامت
دریافت آموزش و حمایت خود مدیریت دیابت
توصیه برای والدین:
اگر فرزند شما دیابت نوع 1 دارد – به خصوص یک کودک خردسال – شما مراقبت از دیابت را به صورت روزانه انجام خواهید داد. مراقبت روزانه شامل سرو غذاهای سالم، تزریق انسولین و مراقبت و درمان هیپوگلیسمی (قند خون پایین) خواهد بود. همچنین باید با تیم مراقبت های بهداشتی فرزندتان در تماس نزدیک باشید. آنها به شما در درک برنامه درمانی و چگونگی کمک به سلامت فرزندتان کمک خواهند کرد.
دلایل ابتلا به دیابت نوع یک
تصور می شود دیابت نوع یک ناشی از یک واکنش خود ایمنی است (بدن به اشتباه به خود حمله می کند). این واکنش باعث از بین رفتن سلول های پانکراس می شود که انسولین تولید می کنند که سلول های بتا نامیده می شوند. این روند می تواند برای ماه ها یا سال ها قبل از ظهور علائم ادامه یابد.
برخی از افراد دارای ژنهای خاصی هستند (ویژگیهایی که از والدین به فرزند منتقل میشود) که احتمال ابتلای آنها به دیابت نوع 1 را افزایش میدهد. با این حال، بسیاری از آنها حتی اگر ژنها را داشته باشند، دیگر به دیابت نوع 1 مبتلا نخواهند شد. یک محرک در محیط، مانند ویروس، ممکن است در ایجاد دیابت نوع 1 نیز نقش داشته باشد. رژیم غذایی و عادات سبک زندگی باعث دیابت نوع 1 نمی شود.
علائم و عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع یک
ممکن است ماه ها یا سال ها طول بکشد تا علائم دیابت نوع 1 مشخص شود. علائم دیابت نوع 1 می تواند تنها در چند هفته یا چند ماه ظاهر شود. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، می توانند شدید باشند.
برخی از علائم دیابت نوع 1 مشابه علائم سایر بیماریها است. حدس نزن! اگر فکر می کنید ممکن است دیابت نوع 1 داشته باشید، برای آزمایش قند خون به پزشک مراجعه کنید. دیابت درمان نشده می تواند منجر به مشکلات سلامتی بسیار جدی و حتی کشنده شود.
عوامل خطر برای دیابت نوع 1 به اندازه پیش دیابت و دیابت نوع 2 مشخص نیست. با این حال، مطالعات نشان می دهد که سابقه خانوادگی نقش مهمی را ایفا می کند.
آزمایش برای دیابت نوع یک
یک آزمایش خون ساده به شما اطلاع می دهد که آیا دیابت دارید یا خیر. اگر در داروخانه آزمایش شدهاید، در یک کلینیک یا مطب پزشک پیگیری کنید. به این ترتیب مطمئن خواهید شد که نتایج دقیق هستند.
اگر پزشک فکر می کند که شما دیابت نوع 1 دارید، ممکن است خون شما نیز برای آنتی بادی های اتوآنتی بادی آزمایش شود. این مواد نشان میدهند که بدن شما به خود حمله میکند و اغلب با دیابت نوع 1 یافت میشود اما در نوع 2 وجود ندارد. ممکن است ادرار خود را برای کتون نیز آزمایش کنید. کتون ها زمانی تولید می شوند که بدن برای تامین انرژی، چربی می سوزاند. وجود کتون در ادرار نشان می دهد که شما به جای دیابت نوع 2 به دیابت نوع 1 مبتلا هستید.
مدیریت دیابت
برخلاف بسیاری از شرایط سلامتی، دیابت عمدتا توسط شما و با حمایت تیم مراقبت های بهداشتی شما مدیریت می شود:
دکتر غدد
دندانپزشک
چشم پزشک
متخصص تغذیه ثبت شده
مربی دیابت
داروساز
همچنین از خانواده، معلمان و سایر افراد مهم زندگی خود کمک و حمایت بخواهید. مدیریت دیابت می تواند چالش برانگیز باشد، اما هر کاری که برای بهبود سلامت خود انجام می دهید ارزشش را دارد!
اگر دیابت نوع 1 دارید، باید هر روز انسولین بزنید (یا از پمپ انسولین استفاده کنید). انسولین برای مدیریت سطح قند خون و دادن انرژی به بدن مورد نیاز است. شما نمی توانید انسولین را به عنوان قرص مصرف کنید. این به این دلیل است که اسید موجود در معده شما قبل از اینکه وارد جریان خون شود، آن را از بین می برد. پزشک با شما همکاری خواهد کرد تا موثرترین نوع و دوز انسولین را برای شما تعیین کند.
همچنین باید به طور منظم قند خون را چک کنید. از پزشک خود بپرسید که هر چند وقت یک بار باید آن را چک کنید و سطح قند خون مورد نظر شما چقدر باید باشد. نزدیک نگه داشتن سطح قند خون تا حد امکان به شما کمک می کند تا از عوارض مرتبط با دیابت جلوگیری کنید یا آن را به تاخیر بیندازید.
استرس بخشی از زندگی است، اما می تواند مدیریت دیابت را سخت تر کند. هم مدیریت سطح قند خون و هم رسیدگی به مراقبت روزانه از دیابت می تواند سخت تر باشد. فعالیت بدنی منظم، خواب کافی و تمرینات برای آرامش می تواند کمک کننده باشد. با پزشک و مربی دیابت خود در مورد این روش ها و راه های دیگر برای مدیریت استرس صحبت کنید.
عادات سبک زندگی سالم نیز بسیار مهم هستند:
انتخاب غذاهای سالم
فعال بودن بدنی
کنترل فشار خون
کنترل کلسترول
به طور منظم با تیم مراقبت های بهداشتی خود قرار ملاقات بگذارید. آنها به شما کمک می کنند تا در مسیر برنامه درمانی خود بمانید و در صورت نیاز ایده ها و استراتژی های جدیدی ارائه دهید.
هیپوگلیسمی و کتواسیدوز دیابتی
این دو بیماری از عوارض شایع دیابت هستند و باید بدانید که چگونه آنها را مدیریت کنید.
هیپوگلیسمی (قند خون پایین) می تواند به سرعت اتفاق بیفتد و نیاز به درمان سریع دارد. اغلب ناشی از:
انسولین بیش از حد
انتظار بیش از حد برای یک وعده غذایی یا میان وعده.
به اندازه کافی غذا نمی خورد.
داشتن فعالیت بدنی اضافی.
اگر چند بار در هفته قند خون پایین دارید با پزشک خود صحبت کنید. برنامه درمانی شما ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد.
کتواسیدوز دیابتی (DKA) یک عارضه جدی دیابت است که می تواند تهدید کننده زندگی باشد. DKA زمانی ایجاد میشود که انسولین کافی برای ورود قند خون به سلولهایتان نداشته باشید. قند خون بسیار بالا و سطوح پایین انسولین منجر به DKA می شود. دو علت شایع بیماری و عدم تزریق انسولین است.
آموزش دیابت
یک برنامه غذایی و فعالیت سالم ایجاد کنید و به آن پایبند باشید
قند خون خود را تست کنید و نتایج را یادداشت کنید
علائم قند خون بالا یا پایین را بشناسید و در مورد آن چه کاری انجام دهید
با سرنگ، قلم یا پمپ به خود انسولین بدهید
پاها، پوست و چشمان خود را کنترل کنید تا زودتر مشکلات را تشخیص دهید
لوازم دیابت را بخرید و آنها را به درستی ذخیره کنید
استرس را مدیریت کنید و با مراقبت روزانه دیابت مقابله کنید
رژیم غذایی دیابت نوع یک
حفظ یک رژیم غذایی سالم برای مدیریت دیابت نوع یک مهم است. رژیم دیابت نوع یک به گونه ای طراحی شده است که حداکثر تغذیه را ارائه دهد و در عین حال بر مصرف کربوهیدرات، پروتئین و چربی نیز نظارت داشته باشد.
با این حال، هیچ رژیم غذایی جهانی برای دیابت وجود ندارد. این شامل توجه به نحوه غذا خوردن و واکنش بدن شما به برخی غذاها است.
اهمیت تغذیه در دیابت نوع یک
افراد مبتلا به دیابت نوع یک باید سطح قند خون خود را کنترل کنند. بدون رژیم غذایی مناسب، ورزش و انسولین درمانی، فرد مبتلا ممکن است عوارض سلامتی را تجربه کند.
عوارض مرتبط با دیابت نوع یک عبارتند از:
- مشکلات بینایی
- فشار خون بالا، که خطر حمله قلبی، سکته مغزی و گردش خون ضعیف را افزایش می دهد
- آسیب کلیه
- آسیب عصبی
- زخم ها و عفونت های پوستی، که می توانند باعث درد شوند و ممکن است منجر به مرگ بافت شوند
پیروی از دستورالعمل های غذایی مناسب می تواند به کاهش مشکلات دیابت نوع 1 کمک کند و به شما در جلوگیری از عوارض سلامتی کمک کند. همچنین می تواند کیفیت کلی زندگی شما را بهبود بخشد.
آماده شدن برای رژیم و تغذیه در دیابت نوع یک
هیچ رژیم غذایی استانداردی برای دیابت وجود ندارد. یک متخصص تغذیه یا متخصص تغذیه میتواند به شما کمک کند تا برنامههای غذایی خود را تهیه کنید و رژیمی ایجاد کنید که در دراز مدت برای شما مفید باشد.
دسترسی به فست فود و سایر غذاهای فرآوری شده در زمانی که وقت و پول کم دارید آسان است. با این حال، این غذاها دارای حداقل مواد مغذی هستند و چربی، شکر و نمک بالایی دارند. برنامهریزی وعدههای غذایی از قبل و خرید منظم مواد غذایی میتواند به کاهش هر گونه «غذاهای اضطراری» کمک کند.
یک آشپزخانه غنی از مواد غذایی سالم همچنین می تواند قند، کربوهیدرات، سدیم و چربی غیر ضروری را که می توانند قند خون را افزایش دهند، کاهش دهد.
یکی از جنبه های مهم هر رژیم غذایی دیابتی، ثبات است. برای حفظ سطح قند خون:
وعده های غذایی را حذف نکنید
سعی کنید هر روز در زمان مشخصی غذا بخورید
به برچسب مواد غذایی توجه کنید
اهمیت انسولین
مهم است که با متخصصین خود برای محاسبه دوز صحیح انسولین برای دریافت کربوهیدرات خود همکاری کنید. در واقع در تغذیه در دیابت نوع یک انسولین با توجه به شرایط فرد و مقدار انرژی و کربوهیدرات فرد باید تنظیم شود
دو نوع پوشش انسولین وجود دارد:
- بولوس
این نوع انسولین که به عنوان نسبت انسولین به کربوهیدرات تجویز می شود و نشان می دهد که چند گرم کربوهیدرات تحت پوشش 1 واحد انسولین است.
- پایه
این نوع انسولین یک دوز پسزمینه انسولین است که در طول شب، زمانی که ناشتا هستید یا بین وعدههای غذایی جایگزین انسولین میشود.
یافتن تعادل صحیح کربوهیدرات به انسولین برای جلوگیری از قند خون بالا یا پایین بسیار مهم است. علاوه بر این، نظارت بر سطح فعالیت و تأثیر آن بر قند خون و داروها نیز مهم خواهد بود.
اهمیت ورزش در تغذیه در دیابت نوع یک
با توجه به انجمن دیابت آمریکا (ADA)، فعالیت بدنی منظم صرف نظر از نوع دیابت شما برای سلامتی و تندرستی مهم است.
برای اینکه بدانید انواع مختلف فعالیتها چگونه بر شما تأثیر میگذارند، مهم است که قند خون را قبل، در حین و بعد از ورزش بررسی کنید.
سطح قند خون توصیه شده
طبق گفته کلینیک مایو، محدوده توصیه شده برای قند خون روزانه بین 80 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (میلی گرم در دسی لیتر) خون است. دو ساعت پس از صرف غذا، قند خون شما نباید بیشتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
شروع رژیم و تغذیه در دیابت نوع یک
مهم است که از غذاهای مغذی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی بالا استفاده کنید. برای توصیه های کلی سلامت، انتخاب چربی های سالم، پروتئین ها و کربوهیدرات های غنی از مواد مغذی بهینه است.
اگر در مدیریت دیابت نوع 1 مشکل دارید، با پزشک یا متخصص تغذیه خود کار کنید تا به مدیریت داروها و زمان خوردن غذا کمک کنید. شما همچنین باید در مورد قسمت های کربوهیدرات در هر وعده صحبت کنید که بر اساس نیاز شما مناسب است.
همچنین باید ورزش را در نظر بگیرید و نیاز به کربوهیدرات را برای سطح فعالیت خود تعیین کنید.
در اینجا چند توصیه اساسی وجود دارد:
کربوهیدرات ها و تغذیه در دیابت نوع یک
سه نوع کربوهیدرات وجود دارد: نشاسته، قند و فیبر.
آنها می توانند به شکل لوبیا، سبزیجات نشاسته ای، میوه ها، پاستا یا نان باشند. کربوهیدرات ها در دستگاه گوارش شما به قند تبدیل می شوند و سپس جذب جریان خون می شوند. این باعث افزایش سطح گلوکز شما می شود.
اگر دیابت نوع 1 دارید، مدیریت مصرف کربوهیدرات مهم است. برخی از کربوهیدرات ها سریعتر از سایرین روی قند خون اثر می گذارند. اگر سطح قند خون پایینی دارید، انتخاب یک کربوهیدرات سریع الاثر که به راحتی هضم و جذب جریان خون می شود، بهترین است.
به طور معمول، شروع با حدود 15 گرم کربوهیدرات باید کافی باشد. سپس مجدداً قند خون خود را بررسی کنید و اگر میزان خواندن شما هنوز پایین است، 15 گرم دیگر مصرف کنید.
نمونه هایی از کربوهیدرات های سریع الاثر که 15 گرم کربوهیدرات دارند عبارتند از:
1/2 فنجان آب میوه
1 میوه تازه کوچک
2 قاشق غذاخوری کشمش
1 قاشق غذاخوری عسل
میوه ها و تغذیه در دیابت نوع یک
میوه ها منابع طبیعی قند هستند و اگر از برنامه غذایی استفاده می کنید باید به عنوان کربوهیدرات در نظر گرفته شوند.
می توانید تازه یا منجمد را انتخاب کنید. درک تعداد کربوهیدرات در بخش های خاصی از میوه مهم است. این به شما کمک می کند سطح قند خون و انسولین خود را مدیریت کنید.
نمونه هایی از بخش های میوه که حاوی 15 گرم کربوهیدرات هستند عبارتند از:
1/2 فنجان میوه کنسرو شده
1/4 فنجان میوه خشک
1 میوه تازه کوچک
3 اونس انگور
1 فنجان خربزه یا توت
1/2 فنجان آب میوه
به خاطر داشته باشید که لازم نیست خود را به 15 گرم در هر وعده غذایی یا میان وعده محدود کنید. اما مهم است که بدانید بر اساس نیاز شما به انسولین و برنامه مدیریت کلی قند خون، چه تعداد کربوهیدرات در وعده های خاص وجود دارد.
غلات کامل و تغذیه در دیابت نوع یک
غلات کامل یک نشاسته مغذی و فیبری هستند. توصیه می شود که حداقل 50 درصد غلات مصرفی باید کامل باشد. برنج قهوه ای، غلات سبوس دار و نان های سبوس دار منابع عالی هستند.
برچسب ها را بخوانید و حواستان به مصرف کل در یک جلسه باشد تا مطمئن شوید که قند خونتان با داروهایتان تنظیم می شود.
پروتئین ها و چربی ها و تغذیه در دیابت نوع یک
اگرچه پروتئین ها و چربی ها مستقیماً قند خون شما را افزایش نمی دهند، کارشناسان توصیه می کنند که مصرف گوشت های فرآوری شده یا چرب را که حاوی سطوح بالاتر چربی اشباع شده و سدیم هستند، محدود کنید.
در حالی که این مواد تأثیر مستقیمی بر قند خون ندارند، خوردن بیش از حد آنها می تواند اثرات مضری برای سلامتی به ویژه بیماری های قلبی داشته باشد.
چه زمانی غذا بخوریم
دانستن زمان خوردن به همان اندازه مهم است که بدانید چه چیزی بخورید.
خوردن وعدههای غذایی کوچکتر و میانوعدههای تدریجی در طول روز میتواند کنترل قند خون شما را آسانتر کند و از به حداکثر رسیدن آن جلوگیری کند.
پزشک شما و یک متخصص تغذیه ثبت شده یا یک مربی معتبر دیابت می توانند به شما کمک کنند تا نیازهای دقیق انسولین خود را برای حمایت از مصرف کربوهیدرات و جلوگیری از بالا و پایین رفتن قند خون محاسبه کنید.
میوهها، سبزیجات، آجیل و سایر غذاها به راحتی سفر میکنند و در صورت نیاز در دسترس هستند. یک صبحانه سالم می تواند قند خون شما را پس از یک استراحت شبانه بازگرداند.
ورزش و فعالیت بدنی باعث کاهش قند خون می شود. اگر می خواهید ورزش شدید انجام دهید، باید قند خون خود را قبل و بعد از ورزش اندازه گیری کنید. این به شما نشان می دهد که برای حفظ سطح سالم چقدر باید بخورید.
ADA فهرست کاملی از غذاها و نوشیدنی های متداول و تأثیر آنها بر رژیم دیابت شما دارد.
نتیجه کلی
تنظیم و اموزش رژیم غذایی سالم و متناسب در بیماران دیابتی کاری سخت است و باید حتما توسط متخصص تغذیه این کار صورت گیرد.
اگر قصد شما کاهش یا افزایش وزن، درمان یا پیشگیری بیماریها یا حتی داشتن سبک زندگی و رژیم سالمتر است، مشاور تغذیهی آنلاین بهترین راه برای رسیدن به این اهداف و دیدن نتایج است.
برای کسب اطلاعات بیشتر از طریق واتساپ یا اینستاگرام با ما در ارتباط باشید:
Whatsapp: +98 930 895 0913
Instagram: dr_radfardiet