بررسی دریافت کالری در دوقلوها
در این بخش از سایت دکتر محمد رادفر متخصص تغذیه و رژیم درمانی اصفهان قصد داریم تا دریافت کالری در دوقلوها را بررسی کنیم.مطالعه‌ای در سال 1990 توسط Claude Bouchard و همکارانش بر روی 12 جفت دوقلوی همسان انجام گرفت.
در این مطالعه به شرکت‌کنندگان رژیم‌های غذایی با کالری بالا (تا 1000 کیلوکالری بیش از میزان موردنیاز) در مدت 6 روز از هر هفته و درمجموع به مدت 84 روز از 100 روز داده شد (یعنی در این 84 روز هر شرکت‌کننده 84000 کیلوکالری انرژی مازاد دریافت کرد).
شاید فرض ما این باشد که هر جفت دوقلو به‌صورت یکسان دچار افزایش وزن و توزیع بافت چربی شوند.
چراکه دوقلو و آن‌هم از نوع همسان هستند. اما پس از 100 روز مداخله غذایی، محققین چه دیدند؟
نه‌تنها میزان افزایش وزن در افراد متفاوت بود بلکه توزیع بافت چربی نیز فرق داشت.
هرچند نمی‌توان شباهت‌های نسبی پاسخ به دریافت بیش‌ازحد کالری را در میان قل های همسان نادیده گرفت.اما حتی این شباهت‌های نسبی در مقایسه با فرضیه ما آن‌قدری ضعیف بودند که نتوانند جلوی تعجب ما را بگیرند.
بررسی تأثیر ژن و سایر عوامل بر روی دوقلوها
در مطالعه‌ای بسیار بزرگ‌تر و جامع‌تر که به مدت 25 سال به طول انجامید، بر روی 14000 دوقلوی همسان و غیرهمسان انجام گرفت.
هدف محققین این بود که بدانند.دقیقاً چه اتفاقی بین ژن و عوامل محرک بیرونی رخ می‌دهد.و ژن چه تأثیراتی را از محیط بیرونی و سبک زندگی فرد به خود می‌گیرد.
شرکت‌کننده‌ها می‌بایست غذای خورده شده و سطح گرسنگی خود را از طریق نرم‌افزاری ثبت می‌کردند.
محققین متوجه شدند.که درخواست‌های غذایی و همچنین پاسخ به غذا ازنظر حس سیری و گرسنگی در بین دوقلوها بسیار متفاوت است.
پس همین نتیجه آن‌ها را بر آن داشت این بار مطالعه‌ای دیگر را بر روی 1100 فرد بالغ که 60 درصد آن‌ها دوقلو بودند انجام دهند.
در این مرحله که به مدت 2 هفته به طول انجامید.شاخص‌های بیولوژیکی مانند سطح قند خون، چربی خون، مقاومت به انسولین، فعالیت فیزیکی، میزان خواب و سلامت محیط باکتریایی روده شرکت‌کنندگان موردسنجش قرار گرفت.
نتایج بررسی بر روی دوقلوها
نتایج جالب بود. پاسخ‌های بیولوژیکی بدن شرکت‌کنندگان به وعده‌های غذایی یکسان و تعیین‌شده توسط محققین (صرف‌نظر از اینکه وعده غذایی حاوی چربی است یا کربوهیدرات؛ اما غذاها ازنظر کالری یکسان بودند) متفاوت بود.
برای مثال، سطح قند و انسولین خون برخی از افراد پس از خوردن وعده غذایی به‌سرعت بالا می‌رفت.(افزایش سریع قند خون و به دنبال آن افزایش سریع ترشح انسولین از سلول‌های پانکراسی خطر بروز اضافه‌وزن و دیابت را در آینده افزایش می‌دهد).
در برخی دیگر از شرکت‌کنندگان، سطح چربی خون به‌سرعت افزایش می‌یافت. (که می‌تواند خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد).
50-30 درصد علت تفاوت پاسخ‌دهی بیولوژیکی به غذاها مربوط به تفاوت‌های ژنی است.
حتی دوقلوهای همسانی که ساختمان ژنتیکی یکسانی داشتند.در مقایسه با یکدیگر پاسخ‌های متفاوتی به وعده‌های غذایی یکسان نشان دادند.
نکته جالب دیگر تفاوت‌های محیط میکروبی روده بزرگ شرکت‌کنندگان در این مطالعه بود.
به‌طوری‌که در دوقلوها تنها 37 درصد محیط میکروبی سیستم گوارششان شبیه یکدیگر بود.و شاید علت تفاوت در پاسخ‌دهی بیولوژیکی دوقلوهای همسان به وعده غذایی یکسان را باید در تفاوت محیط باکتریایی روده‌شان جست‌وجو کرد. مطمئناً این تفاوت در افراد دیگر بسیار متفاوت‌تر است.
اختلاف ترکیب درشت مغذی‌های وعده غذایی نیز (مانند میزان چربی و کربوهیدرات) تنها توانست کمتر از 40 درصد تفاوت‌های پاسخ‌دهی بیولوژیکی افراد به غذاها را توجیه کند.
صفحه اینستاگرام دکتر محمد رادفر متخصص تغذیه و رژیم درمان اصفهان
تأثیر متقابل ژن و میکروبیوتا
درنهایت محققین به این نتیجه رسیدند.که تفاوت‌های فردی مانند سطح متابولیسم پایه، محیط میکروبی روده، زمان‌بندی صرف غذا و سطح فعالیت بدنی در کنار برنامه‌ریزی متفاوت ساختار ژنی، به همان اندازه که رژیم غذایی فرد از چه غذاهایی تشکیل‌شده است. برای رسیدن او به هدف خود از ارزش بالایی برخوردار است.
پس فراموش نکنیم؛ هم‌غذا می‌تواند بر روی ژن و محیط باکتریایی روده تأثیر بگذارد.و هم عکس این حقیقت را می‌توان بیان کرد.
