رژیم غذایی در پیشگیری از بسیاری از بیماریهای مزمن و غیرواگیر نقش اساسی دارد، رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری و درمان دیابت را در این مطلب بحث خواهیم کرد. دیابت یکی از بیماری های شایع در جوامع غربی و همچنین در ایران می باشد، به طوری که بروز سالانه آن روبه افزایش است. به دلیل بار اقتصادی، اجتماعی بالای دیابت، همواره داشنمندان و محققان به دنبال درمان، کنترل و پیشگیری از دیابت هستند. یکی از حوزه های جذاب در حیطه کنترل و پیشگیری و حتی درمان دیابت، تغذیه و رژیم درمانی می باشد.
دسته بندی دیابت
-
دیابت نوع یک
در این نوع دیابت تولید انسولین دچار اختلال شده است و پزشک متناسب با شرایط فرد انسولین تجویز خواهد کرد.
در مورد تغذیه و رژیم غذایی سالم بیماران دیابت نوع یک مفصل در مطالب قبلی صحبت کرده بودیم که می توانید روی لینک آبی کلیک کنید و کاملا از تغذیه و رژیم غذایی این افراد اطلاعات کسب کنید.
دیابت نوع 2 یک بیماری شایع است که باعث می شود سطح قند (گلوکز) در خون بیش از حد بالا برود. می تواند علائمی مانند تشنگی بیش از حد، نیاز به ادرار کردن زیاد و خستگی ایجاد کند. همچنین می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی در چشم، قلب و اعصاب را افزایش دهد.
دیابت نوع دو می تواند علائمی مانند تشنگی بیش از حد، نیاز به ادرار کردن زیاد و خستگی ایجاد کند. همچنین می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی در چشم، قلب و اعصاب را افزایش دهد.
افراد مبتلا به دیابت نوع دو معمولا دارای اضافه وزن نیز می باشند که رژیم غذایی مناسب این بیماران باید با توجه به شرایط بالینی این افراد باشد.
حدودا 5 تا 7 درصد زنان باردار به دیابت بارداری مبتلا می شوند که بهترین زمان تشخیص دیابت بارداری در هفته های 24 تا 28 بارداری است البته زمانی بالا بودن قند خون در بارداری به عنوان دیابت بارداری تشخیص داده می ش.د که فرد از قبل دیابت نداشته باشد.
رژیم غذایی مناسب در دیابت بارداری حتما باید زیر نظر متخصص تغذیه باشد. بالا بودن قند خون در بارداری با افزایش خطر سقط جنین، خطر مرگ مادر و چندین بیماری دیگر برای جنین همراه است.
در این مقاله بیشتر تمرکز بر روی رژیم غذایی مناسب و سالم برای افراد مبتلا به دیابت نوع است.
علائم و نشانه های دیابت نوع 2 چیست؟ و رژیم غذایی مناسب آن کدام است؟
دیابت نوع 2 بدون توجه به سن می تواند همه افراد را درگیر کند. این نوع دیابت طی سالها به تدریج ایجاد می شود ، بنابراین علائم و نشانه ها خفیف هستند؛ بنابراین ممکن است افراد مبتلا حتی از ابتلا به این بیماری اطلاع نداشته باشند. تخمین زده می شود از هر سه نفر در مراحل اولیه دیابت نوع 2 ، یک نفر از ابتلا به آن مطلع نیستند.
شایعترین علائم دیابت نوع دو عبارتند از:
تشنگی
اگرچه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است علائم خاصی نداشته باشند ، اما افزایش تشنگی یکی از علائم مشخصه این بیماری است. تشنگی بیشتر می تواند علائم دیگری مانند تکرر ادرار ، احساس گرسنگی غیرمعمول ، خشکی دهان و افزایش یا کاهش وزن را همراه داشته باشد.
سردرد
علائم دیگری که می تواند در صورت ادامه سطح قند خون بالا بروز کند ، خستگی ، تاری دید و سردرد است.
عفونت ها
غالباً ، دیابت نوع 2 تنها پس از آشکار شدن پیامدهای منفی آن در سلامتی شناسایی می شود. برخی از عفونت ها و زخم هایی که مدت زمان طولانی بهبود می یابند علامت هشدار دهنده هستند. سایر علائم احتمالی شامل عفونت مکرر مخمر ، عفونت ادراری و خارش پوست است.
اختلال عملکرد جنسی
مشکلات جنسی می تواند در نتیجه دیابت نوع 2 رخ دهد. از آنجا که دیابت می تواند به عروق و اعصاب اندام های جنسی آسیب برساند ، کاهش احساس می تواند ایجاد شود ، به طور بالقوه منجر به مشکلات ارگاسم می شود. خشکی واژن در زنان و ناتوانی جنسی در مردان به ویژه اختلال نعوظ، از دیگر عوارض دیابت است. برآوردها نشان می دهد که بین 35 تا 70 درصد مردان مبتلا به دیابت در نهایت از ناتوانی جنسی رنج می برند. آمار برای زنان نشان می دهد که حدود یک سوم زنان دیابتی برخی از اختلالات جنسی را دارند.
علائم و نشانه های کاهش قند خون (هایپوگلیسمی) چیست؟
دیابت نوع 2 نوعی بی نظمی قند خون است. به طور کلی قند خون در این عارضه خیلی زیاد است ، اما همچنین می تواند خیلی پایین باشد. اگر داروهای دیابت را مصرف کنید و یا یک وعده غذایی را حذف کنید این اتفاق می افتد. قند خون همچنین ممکن است خیلی سریع بعد از مصرف یک وعده غذایی با شاخص گلیسمی بالا افزایش یابد ، و پس از چند ساعت کاهش می یابد و به هیپوگلیسمی (قند خون پایین) منجر شود. علائم و نشانه های افت قند خون می تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- مشکل در تمرکز یا تصمیم گیری
- احساس تعریق یا گرفتگی صدا
- بینایی تغییر می کند ، مانند تاری یا باریک شدن زمینه بینایی
- احساس ضعف جسمی
- احساس خواب آلودگی
- احساس تحریک پذیری
رزیم غذایی در هنگام کاهش قند خون باید به صورتی باشد که از افت قند خون جلوگیری کند اما زمانی که قند خون به کمتر از 70 میلی گرم در دسی لیتر رسید باید فرد 15 گرم کربوهیدرات ساده میل کند و بعد 15 دقیقه دوباره قند خون چک کند اگر باز قند خون کمتر از 70 باشد همین روال را ادامه دهد تا زمانی که قند خون نرمال گرددف البته باید توجه کرد که رژیم غذایی مناسب و سالم زیر نظر متخصص تغذیه احتمال هایپوگلایسمی آن بسیار کمتر است.
علائم و نشانه های افزایش قند خون (هایپرگلیسمی) و رژیم غذایی
افزایش قند خون یا قند خون بالا ، در دیابت نوع 2 شایع است. علائم و نشانه های آن می تواند حاد (کوتاه مدت) یا مزمن باشد (برای مدت زمان طولانی ادامه یابد).
زمانی که قند خون بالاتر از 250 میلی گرم به ازای دسی لیتر خون شود فرد دچار هایپرگلایسمی شده است.
دلایل ابتلا به هایپرگلایسمی و رژیم غذایی مناسب برای کنترل آن
- عدم مصرف مناسب داروها
- مصرف بیش از حد مواد مغذی
- مصرف الکل
- مصرف قند و شکر بیش از حد
برای کنترل و پیشگیری از هایپرگلایسمی، یک رژیم غذایی سالم پیشنهاد می شود.
مزایای رژیم غذایی سالم
رژیم غذایی سالم شامل مصرف میوه، سبزی، غلات کامل، چربی‌های مفید و منابع پروتئینی کم چرب است. در این نوع رژیم غذایی مصرف نمک، شکر و چربی‌های مضر محدود می‌شود. فوایدی که این نوع رژیم برای سلامتی دارد عبارتند از:
۱- کاهش وزن
۲- کاهش خطر سرطان
۳- کنترل دیابت
۴- سلامت قلب و پیشگیری از سکته مغزی
5- بهبود سلامت روده
داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب هم در پیشگیری و هم کنترل دیابت نقش دارد، از آنجایی که رژیم غذایی باعث کاهش وزن و حفظ قند خون در سطح نرمال می شود بنابراین اجرای این توع رژیم زیر نظر متخصص تعذیه و رژیم درمانی متناسب با شرایط بالینی هر فرد امری ضروری است.
برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در واتساپ و اسنستاگرام در ارتباط باشید.
instagram: @dr_radfardiet
WhatsApp: 09308950913