سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک  یا (PCOS) وضعیتی است که در آن تخمدان‌ها مقدار غیر طبیعی آندروژن‌ها، هورمون‌های جنسی مردانه  را که در بدن خانمها که به میزان کمتری وجود دارد را تولید می کنند. PCO کیست‌های کوچک متعدد (کیسه‌های پر از مایع) را توصیف می‌کند که در تخمدان‌ها تشکیل می‌شوند. با این حال، برخی از زنان مبتلا به این اختلال کیست ندارند، در حالی که برخی از زنان بدون این اختلال دچار کیست می شوند.

تخمک گذاری زمانی اتفاق می افتد که یک تخمک بالغ از تخمدان آزاد شود. این اتفاق می افتد بنابراین می توان آن را توسط یک اسپرم مرد بارور کرد. اگر تخمک بارور نشود، در طول دوره قاعدگی شما به خارج از بدن فرستاده می شود.

در برخی موارد، یک زن به اندازه کافی هورمون های مورد نیاز برای تخمک گذاری را تولید نمی کند. وقتی تخمک گذاری اتفاق نمی افتد، تخمدان ها می توانند کیست های کوچک زیادی ایجاد کنند. این کیست ها هورمون هایی به نام آندروژن می سازند. زنان مبتلا به PCOS اغلب سطوح بالایی از آندروژن دارند. این می تواند مشکلات بیشتری را در چرخه قاعدگی زنان ایجاد کند. و می تواند بسیاری از علائم PCOS را ایجاد کند.

درمان PCOS اغلب با دارو انجام می شود. و این داروها نمی تواند PCOS را درمان کند، اما به کاهش علائم و جلوگیری از برخی مشکلات سلامتی کمک می کند. نکته قابل توجه این است که تغذیه در کنترل و درمان مشکلات ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک جایگاه اصلی را دارد.

دلایل ایجاد سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOS)

علت دقیق PCOS مشخص نیست. بسیاری از زنان مبتلا به PCOS مقاومت به انسولین دارند. این بدان معناست که بدن نمی تواند به خوبی از انسولین استفاده کند. سطح انسولین در بدن انباشته می شود و ممکن است باعث افزایش سطح آندروژن شود. چاقی همچنین می تواند سطح انسولین را افزایش دهد و علائم PCOS را بدتر کند.

PCOS ممکن است در خانواده ها نیز وجود داشته باشد. ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک برای خواهران یا مادر و دختر رایج است.

مادری که سندرم تخمدان پلی کیستیک دارد به احتمال 50 درصد دخترش نیز PCOS را دارد.

مقاومت به انسولین باعث افزایش ترشح انسولین می شود که این انسولینباعث افزایش تجمع چربی و افزایش وزن می شود از طرفی نیز سطح تستسترون را نیز بالا می برد همه این موارد باعث هیپراندروژنیسم می شود.

ریسک فاکتورهای سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOS)

اگر مادر یا خواهر شما مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد، ممکن است احتمال ابتلا به PCOS بیشتر باشد. همچنین اگر مقاومت به انسولین داشته باشید یا چاق باشید، ممکن است بیشتر به آن مبتلا شوید. پس ژنتیک و وزن بدن از عوامل خطر ابتلا به PCOS هستند.

بیماری یا سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOS) با تخمدان پلی کیستیک متفاوت است، یعنی فردی ممکن است PCO  داشته باشد اما هنوز به PCOS مبتلا نشده باشد.

علائم PCOS چیست؟

علائم PCOS ممکن است شامل موارد زیر باشد:

پریودهای از دست رفته، پریودهای نامنظم یا پریودهای بسیار سبک

تخمدان هایی که بزرگ هستند یا کیست های زیادی دارند

موهای زائد بدن، از جمله قفسه سینه، معده و پشت (هیرسوتیسم)

افزایش وزن به خصوص در اطراف شکم (شکم)

آکنه یا پوست چرب

طاسی یا کم پشتی مو با الگوی مردانه

ناباروری

تکه های کوچک پوست اضافی روی گردن یا زیر بغل (تگ های پوستی)

لکه های پوستی تیره یا ضخیم در پشت گردن، زیر بغل و زیر سینه ها

چگونه سندرم تخمدان پلی کیستیک تشخیص داده می شود؟

متخصص  در مورد سابقه پزشکی و علائم شما می پرسد. شما همچنین یک معاینه فیزیکی خواهید داشت. این احتمالاً شامل معاینه لگن نیز می شود. این معاینه سلامت اندام های تناسلی شما را چه در داخل و چه در خارج از بدن شما بررسی می کند.

برخی از علائم PCOS مانند علائم ناشی از سایر مشکلات سلامتی است.

به همین دلیل، ممکن است آزمایش هایی مانند:

• سونوگرافی

سونوگرافی توسط امواج صوتی از اندام ها و ارگانهای داخلی تصویربردای می کند و هر گونه تغییر فرم و شکل تخمدان ها نیز قابل شناسایی می باشد.

• آزمایشات خون

ازمایش خون برای تعیین سطح هورمون ها و سایر ازمایشان مانند قند خون، چربی، کلسترول و تیروئید نیز انجام می شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک چگونه درمان می شود؟

درمان PCOS به عوامل مختلفی بستگی دارد. اینها ممکن است شامل سن شما، شدت علائم و سلامت کلی شما باشد. نوع درمان ممکن است به این بستگی داشته باشد که آیا می خواهید در آینده باردار شوید.

اگر قصد بارداری دارید، درمان شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تغییر در رژیم غذایی و فعالیت

یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی بیشتر می تواند به کاهش وزن و کاهش علائم کمک کند. این موارد همچنین می توانند به بدن شما در استفاده موثرتر از انسولین کمک کنند، سطح گلوکز خون را کاهش دهند و ممکن است به تخمک گذاری کمک کنند.

• داروهایی که باعث تخمک گذاری می شوند

داروها می توانند به تخمدان ها کمک کنند تا تخمک ها را به طور طبیعی آزاد کنند. این داروها خطرات خاصی نیز دارند. آنها می توانند شانس زایمان چند قلو (دوقلو یا بیشتر) را افزایش دهند. و می توانند باعث تحریک بیش از حد تخمدان شوند. این زمانی است که تخمدان ها هورمون های زیادی ترشح می کنند. می تواند علائمی مانند نفخ شکم و درد لگن ایجاد کند.

اگر قصد باردار شدن ندارید، درمان شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قرص های ضد بارداری

این داروها به کنترل چرخه های قاعدگی، کاهش سطح آندروژن و کاهش آکنه کمک می کنند.

• داروهای دیابت

این داروها اغلب برای کاهش مقاومت به انسولین در سندرم تخمدان پلیکیستیک استفاده می شود. همچنین ممکن است به کاهش سطح آندروژن، کاهش رشد مو و کمک به تخمک گذاری منظم کمک کند.

• تغییر در رژیم غذایی و فعالیت

یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی بیشتر می تواند به کاهش وزن و کاهش علائم کمک کند. آنها همچنین می توانند به بدن شما در استفاده موثرتر از انسولین کمک کنند، سطح گلوکز خون را کاهش دهند و ممکن است به تخمک گذاری کمک کنند.

• سایر داروها

برخی از داروها می توانند به کاهش رشد مو یا آکنه کمک کنند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک یک مشکل هورمونی بسیار شایع برای زنان در سنین باروری است.

زنان مبتلا به PCOS ممکن است تخمک گذاری نداشته باشند، سطح آندروژن بالایی داشته باشند و کیست های کوچک زیادی روی تخمدان ها داشته باشند.

PCOS می تواند باعث قاعدگی های نامنظم یا از دست رفته، رشد موهای زائد، آکنه، ناباروری و افزایش وزن شود.

زنان مبتلا به PCOS ممکن است در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2، فشار خون بالا، مشکلات قلبی و سرطان آندومتر باشند.

انواع درمان PCOS ممکن است به این بستگی دارد که آیا یک زن قصد باردار شدن دارد یا خیر. زنانی که قصد دارند در آینده باردار شوند ممکن است انواع مختلفی از داروها را مصرف کنند.

نقش تغذیه در درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک

افراد مبتلا به PCOS اغلب سطوح انسولین بالاتر از حد طبیعی دارند. انسولین هورمونی است که در پانکراس تولید می شود. این به سلول های بدن کمک می کند تا قند (گلوکز) را به انرژی تبدیل کنند.

اگر انسولین کافی تولید نکنید، سطح قند خون شما افزایش می یابد. اگر مقاومت به انسولین داشته باشید، این اتفاق می‌افتد، به این معنی که نمی‌توانید از انسولینی که تولید می‌کنید به طور مؤثر استفاده کنید.

رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات های تصفیه شده، مانند غذاهای نشاسته ای و شیرین، می تواند مقاومت به انسولین و در نتیجه کاهش وزن را دشوارتر کند.

غذاهای پر فیبر می توانند با کاهش سرعت هضم و کاهش اثر قند بر خون، به مقابله با مقاومت به انسولین کمک کنند. این ممکن است برای افراد مبتلا به PCOS مفید باشد.

در اینجا چند نمونه از غذاهای با فیبر بالا آورده شده است:

سبزیجات چلیپایی مانند کلم بروکلی، گل کلم و کلم بروکسل
سبزیجات، از جمله کاهو برگ قرمز و آرگولا
فلفل سبز و قرمز
لوبیا و عدس
بادام ها
انواع توت ها
سیب زمینی های شیرین
اسکواش زمستانی
کدو تنبل
منابع پروتئین بدون چربی مانند توفو، مرغ و ماهی فیبر ندارند، اما یک گزینه غذایی بسیار سیرکننده و مغذی برای افراد مبتلا به PCOS هستند.

غذاهایی که به کاهش التهاب کمک می کنند نیز ممکن است مفید باشند. این غذاها عبارتند از:

گوجه فرنگیها
کلم پیچ
اسفناج
بادام و گردو
روغن زیتون
میوه ها، مانند زغال اخته و توت فرنگی
ماهی های چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 مانند سالمون و ساردین

کربوهیدرات های تصفیه شده باعث التهاب می شوند، مقاومت به انسولین را تشدید می کنند و باید از مصرف آنها اجتناب شود یا به طور قابل توجهی محدود شود. اینها شامل غذاهای بسیار فرآوری شده مانند:

نان سفید
کلوچه
شیرینی های صبحانه
دسرهای شیرین
هر چیزی که با آرد سفید درست شود
نودل های پاستا که سمولینا، آرد دوروم یا آرد گندم دوروم را به عنوان اولین ماده تشکیل می دهند دارای کربوهیدرات زیاد و فیبر کم هستند. پاستا تهیه شده از آرد لوبیا یا عدس به جای آرد گندم یک جایگزین مغذی است.

برخی از تغییرات سبک زندگی می تواند به بهبود علائم PCOS کمک کند:

این تغییرات شامل ورزش و حرکت بدنی روزانه است. هنگامی که با مصرف محدود کربوهیدرات های تصفیه شده همراه شود، هر دو می توانند به کاهش مقاومت به انسولین کمک کنند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که حداقل 150 دقیقه ورزش در هفته ایده آل است.

فعالیت روزانه، مصرف کم قند و رژیم غذایی کم التهاب نیز ممکن است منجر به کاهش وزن شود. ممکن است افراد با کاهش وزن، تخمک گذاری بهتری را تجربه کنند.

اگر PCOS دارید، ممکن است گاهی اوقات احساس ناامیدی کنید. خوردن یک رژیم غذایی سازگار با سندرم تخمدان پلی کیستیک و ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی ممکن است به بهبود خلق و خو و کاهش برخی از علائم مرتبط با سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک کند.

رژیم های مناسب برای سندرم تخمدان پلی کیستیک

تحقیقات نشان داده است آنچه  که می خورید تأثیر قابل توجهی در PCOS دارد.  در حال حاضر هیچ رژیم استانداردی برای PCOS وجود ندارد.با این حال ، توافق گسترده ای در مورد اینکه کدام غذاها مفید هستند و به نظر می رسد کمک می کند تا شرایط را کنترل کنند و از کدام غذاها اجتناب کنند وجود دارد. سه رژیم غذایی که ممکن است به افراد مبتلا به PCOS کمک کند تا علائم را کنترل کنند شامل رژیم با شاخص گلایسمی پایین ، رژیم DASH  و رژیم ضد التهابی می باشد.

رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین (GI)

بدن غذاهایی که دارای GI پایین هستند با سرعت بیشتری هضم می کند ، به این معنی که باعث نمی شوند به اندازه سایر غذاها مانند برخی کربوهیدرات ها سطح انسولین افزایش یابد. غذاهای موجود در رژیم غذایی با ضریب GI پایین شامل غلات سبوس دار ، حبوبات ، آجیل ، دانه ها ، میوه ها ، سبزیجات نشاسته ای و سایر غذاهای فرآوری نشده و دارای کربوهیدرات کم است.

رژیم ضد التهابی

غذاهای ضد التهاب ، مانند توت ، ماهی چرب ، سبزیجات برگ دار و روغن زیتون ممکن است علائم مربوط به التهاب مانند خستگی را کاهش دهند

رژیم DASH

معمولاً رژیم غذایی برای جلوگیری از فشار خون بالا  برای کاهش بیماری های قلبی توصیه می کنند. این رژیم می تواند  به مدیریت علائم PCOS کمک کند. رژیم غذایی DASH سرشار از ماهی ، مرغ ، میوه ها ، سبزیجات غلات سبوس دار و محصولات لبنی کم چرب است.

اگر قصد شما کاهش یا افزایش وزن، درمان یا پیشگیری بیماری‌ها یا حتی داشتن سبک زندگی و رژیم سالم‌تر است، مشاور تغذیه‌ی آنلاین بهترین راه برای رسیدن به این اهداف و دیدن نتایج است.

برای کسب اطلاعات بیشتر از طریق واتساپ یا اینستاگرام با ما در ارتباط باشید:

Whatsapp:  +98 930 895 0913

Instagram: dr_radfardiet