پیشگیری و کنترل کمبود ویتامین A
چهار راهکار اساسی در برنامه پیشگیری کمبود ویتامین A عبارتند از :
آموزش تغذیه
آموزش مردم در خصوص استفاده از منابع غذایی ویتامین A در تمام فصول سال . گنجاندن منابع غذایی ویتامین A (هویج، کدو حلوایی، جعفری، کره، زرده تخم مرغ و ….) در برنامه غذایی کودک
ایجاد باغچه های خانگی سبزی ها و استفاده از سبزی و صیفی های دارای پیش ساز ویتامین A در برنامه غذایی
روزانه
مکمل یاری : توزیع مکمل خوراکی ویتامین A به افراد در معرض خطر کمبود ویتامین A به سه روش زیر انجام می شود:
1-توزیع مکمل ویتامین A با دوز بالا (مگادوز):
در مناطقی که کمبود شدید ویتامین A وجود دارد به کلیه کودکان هر 6 ماه یک بار باید یک مگادوز ویتامین A داده شود. دوز پیشنهادی ویتامین A برای کودکان 6 تا 11 ماهه یک کپسول 100 هزار واحدی و برای کودکان یک تا پنج سال یک کپسول 200 هزار واحدی است. توزیع کپسول ویتامین A با دوز بالا در این مناطق موجب کاهش مشکل کمبود ویتامین A و بهبود شاخص های بهداشتی می شود.
2-توزیع یک مرحله ای مکمل ویتامین A با دوز بالا (مگادوز):
سازمان جهانی بهداشت توصیه می کند که به کودکان در معرض خطر شدید کمبود ویتامین A، مانـنـد کــودکان مبتلا به سوء تغذیه شدید پروتئین – انرژی و یا عفونت ها نظیر سرخک، اسهال، عفونت های دستگاه تنفسی، آبله مرغان در زمان بیماری یک مگادوز ویتامین A داده شود. در صورتی کودک قبلا” به هر دلیلی مگادوز ویتامین A دریافت کرده باشد فاصله دریافت این دوز اضافی مکمل با دوز قبلی باید بیشتر از یک ماه باشد.
مادران
در مناطقی که کمبود شدید ویتامین A وجود دارد باید به کلیه مادران حداکثر تا 8 هفته پس از زایمان یک دوز 200 هزار واحدی مکمل ویتامین A داده شود. تجویز یک کپسول ویتامین A با دوز بالا (200 هزار واحد بین المللی) به مادران در 6 تا 8 هفته پس از زایمان موجب افزایش ویتامین A شیر مادر شده و نیاز شیرخوار را تا 6 ماهگی تامین می کند.
در حال حاضرتوزیع مکمل ویتامین A با دوز بالا در استان های سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد و …… برای کودکان زیر 5 سال و مادران تا 6 هفته پس از زایمان توزیع می شود.
3-مکمل یاری کلیه کودکان زیر 2 سال و زنان باردار با دوز توصیه شده روزانه:
در مناطقی که کمبود ویتامین A شدید نیست بخش بهداشت با توجه به دستورالعمل های ملی، میزان مطلوبی از ویتامین A را که توسط کمیته علمی تعیین شده است، برای کلیه کودکان زیر 2 ســال و زنــان باردار توصیه می کند.
غنی سازی مواد غذایی با ویتامین A
غنی سازی مواد غذایی با ویتامین A، یک روش موثر و پایدار برای اصلاح کمبود این ویتامین است. این راهکار نیز مانند مکمل یاری ممکن است برای تمام افراد جامعه یا بصورت هدفمند برای گروه های خاص انجام شود. مواد غذایی که در سایر کشورها با ویتامین A غنی شده اند شامل آرد گندم، چای، فرآورده های لبنی به ویژه شیر خشک، مارگارین و روغن های خوراکی می باشند.
بیشتر بدانید :