این بخش در ادامه مقاله قبلی در مورد انواع شیرخشک های مصرفی نوزادان می باشد ، با ما همراه باشید :
شیرخشک های بدون لاکتوز
قند موجود در شیر لاکتوز نام دارد و توسط آنزیمی به نام لاکتاز در دستگاه گوارش تجزیه و جذب می‌شود. عدم تحمل لاکتوز که به نوعی همان عدم وجود آنزیم لاکتاز است می‌تواند باعث اختلالات زیادی در بدن شود که شامل تولید گاز، نفخ و در برخی موارد می‌تواند موجب اسهال شود.
به علت عدم تحمل لاکتوز، پس از مصرف شیر و یا هر نوع فرآورده شیری این علائم می‌تواند پیش بیایند. در نوزادان نیز مشکلاتی مانند دل‌پیچه و دل درد و حالت بی‌قراری به دلیل سوءهاضمه ایجاد می‌شود.
برای این نوزادان باید از شیرخشک های بدون لاکتوز استفاده شود. این شیرخشک ها فاقد لاکتوز و حاوی پروتئین هیدرولیز شده مانند پروتئین کازئین است و در تغذیه نوزادانی به کار می‌رود که به دلیل عدم تحمل لاکتوز، دچار اسهال‌های شدید می‌شوند و یا در نوزادانی که دچار اختلال دستگاه گوارش، سوء جذب پروتئین، چربی،
کربوهیدرات، آلرژی‌های شدید غذایی، فیبروزکیستیک، سوء تغذیه شدید مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کازئین هیدرولیز شده پروتئینی است که مخلوطی از اسیدهای آمینه است و وزن مولکولی اجزای تشکیل دهنده آن بسیار کم است و آلرژی زایی حداقل دارد. در این شیرخشک ها معمولاً از روغن‌هایی با زنجیره‌های اسید چرب کوتاه و زودهضم (MCT) استفاده می‌شود.
شیرخشک‌های بر پایه سویا
حساسیت به پروتئین‌های شیر گاو و یا حتی در برخی موارد حساسیت به لاکتوز باعث شده است که دسته‌ای از شیرخشک ها را بر اساس پروتئین‌های سویا تولید کنند.
استفاده از شیرخشک سویا برای کودکان زیر شش ماه توصیه نمی‌شود چرا که این کار خطر ایجاد حساسیت نسبت به سویا را افزایش می‌دهد. همچنین در کودکان بزرگ‌تر به دلیل این که شیر خشک سویا به جای قند شیر لاکتوز، دارای قند گلوکوز است، خطر آسیب رساندن به دندان‌های کودک نیز در اثر مصرف آن افزایش پیدا می‌کند.
در مجموع استفاده از این شیرها معمولاً به‌صورت موقت است و مصرف دائم آن‌ها، به خاطر عوارض احتمالی توصیه نمی‌شود. البته باید توجه داشت که درصد قابل توجهی از نوزادانی که به پروتئین شیر گاو حساسیت دارند، با شیرهای پایه سویا هم دچار مشکل می‌شوند.
شیرخشک های مصرفی در نوزادان
شیرخشک‌های هایپوآلرژنیک
پروتئین‌های شیر گاو ممکن است در برخی از نوزادان مشکلات گوارشی شدید به‌ویژه خون در مدفوع، استفراغ، اسهال شدید و یا حساسیت‌ها و دانه‌های قرمز رنگ روی پوست ایجاد کنند که نشانه‌هایی از حساسیت به شیر می‌باشد.
در این شیرها پروتئین‌های موجود در شیر گاو را هیدرولیز نموده و کار هضم برای شیرخوار راحت شده است. این شیرها برای شیرخوارانی با دستگاه گوارش خیلی حساس مناسب‌اند.
شیرخشک‌های ضد ریفلاکس نوزادان
برگشت محتویات اسیدی معده در نوزادان و شیرخواران (ریفلاکس معده) شایع‌ترین اختلال گوارشی در کودکان زیر دو سال می‌باشد. شروع علائم معمولاً از بیست روزگی و اوج شدت آن در تا حدود 90 روزگی بوده و در صورت استفاده درست از شیرخشک ها و کنترل علائم خودبه‌خود از بین می‌رود.
شیرخواران مبتلا به ریفلاکس معده هم مانند سایر نوزادان باید از املاح و ویتامین‌های لازم برای بهبود رشد تا پایان دو سالگی استفاده نمایند که در برخی از محصولات شیرخشک غنی شده به این موضوع توجه شده است. برای تغذیه این شیرخواران از شیرخشک های ضدریفلاکس استفاده می‌شود.
شیرخشک ها جهت استفاده در نوزادان و کودکان دچار بیماری‌ها و اختلالات خاص
این شیرخشک در نوزادان مبتلا به اختلالاتی همچون نارسایی قلبی، فشارخون بالا، نفریت حاد (ناراحتی کلیه) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به این ترتیب در حجم کم‌تر، کالری بالاتری را برای نوزاد فراهم می‌کند و همین‌طور سدیم آن کم‌تر از سدیم شیر مادر است. نوزادان مبتلا به نارسایی قلبی و فشارخون بالا و مبتلا به نفریت حاد به کالری بالایی نیاز دارند چون قبل از این که حجم معینی از شیر را مصرف کنند و به طور کافی تغذیه شوند خسته می‌شوند.
به علاوه در این نوزادان برای کنترل فشارخون بالا و جلوگیری از ایجاد بار زیاد کلیه، باید میزان سدیم موجود در شیر آن‌ها کم‌تر از میزان معمول باشد. این نوع شیرخشک ها فقط برای مدت کوتاه قابل استفاده است زیرا بعد از مدتی اختلال در میزان آب و الکترولیت در نوزادان ایجاد می‌شود.
نوع دیگری از شیرخشک برای نوزادان مبتلا به بیماری شربت افرا مورد استفاده قرار می‌گیرد (بیماری MSUD). این بیماری در واقع یک اختلال ارثی-مغزی پیش رونده مربوط به متابولیسم چند اسیدآمینه است. نوزاد مبتلا به MSUD فاقد آنزیم تجزیه‌کننده اسیدهای آمینه شاخه‌دار است. در این نوع شیرخشک ها این اسیدآمینه‌ها تعدیل یا حذف شده‌اند.
در برخی دیگر از نوزادان مبتلا به بیماری فنیل کتونوری توانایی هضم اسیدآمینه فنیل آلانین وجود ندارد که می‌تواند باعث ایجاد تخریب مغزی و اختلالات ذهنی شود.
برای این نوزادان شیرخشک های دارای مقدار کمی فنیل آلانین و یا بدون فنیل آلانین ساخته شده است. در سایر اختلالات مربوط به شیرخواران هم به تناسب بیماری که وجود دارد شیرخشک های مناسبی تولید شده است که بتواند مواد مورد نیاز رشد نوزاد را فراهم کرده و تغذیه مشابه با تغذیه مادر را از نظر تأمین انرژی، پروتئین، کربوهیدرات، چربی، املاح و ویتامین‌ها را تأمین کند.
